Het is dinsdagavond, zeven uur ‘s avonds, en Malta's hoofdstad Valletta stroomt vol. Tot een uur geleden was het licht letterlijk uit; het gevolg van een nationale stroomuitval. Zo’n vijfduizend mensen verzamelen zich voor de vierde keer op rij. Het is iets dat niet eerder op deze schaal is gebeurd. In een verlamd land als Malta, waar niemand verder denkt dan hun politieke partij, is dit historisch.
Gisteren stapten kabinetschef Keith Schembri en minister Konrad Mizzi van Toerisme, op. Minister van Economische Zaken Christian Cardona stelde zichzelf op non-actief.
Twee jaar geleden werd journaliste Daphne Caruana Galizia omgebracht. Dat werd niet alleen beschouwd als een aanslag op een journaliste, maar meer nog op de vrijheid van pers en de democratie. Caruana Galizia was betrokken bij onderzoek naar de Panama Papers, ontrafelde geheime affaires van politici en spoorde corruptie op.
Het meest dichtstbevolkte land van de Europese Unie heeft zo’n half miljoen inwoners. Dinsdagavond stonden er bijna vijfduizend mensen op de stoep van het parlementsgebouw en voor het kantoor van de premier.
De sfeer is onwennig, het is te merken dat mensen niet gewend zijn aan protest. Niemand schreeuwt, of trapt onrust. Een paar activisten gooiden eieren en munten naar parlementsleden. De meerderheid staat ongemakkelijk met de handen in de zakken te kijken.
Maar de maat is vol. De twee uur zonder elektriciteit zijn een bijna té perfecte analogie voor de afgelopen twee jaar in het duister. Angst regeerde het land, maar vanavond is de hang naar rechtvaardigheid sterker. 75-jarige activiste Viki Ann Cremona zegt: ‘Ik ben jaloers op degenen die eieren durven te gooien.’
Sommigen vinden de opkomst laag. Een Maltese student laat blijken hoe teleurgesteld hij is in zijn landgenoten. ‘Dit gaat niet alleen maar over politiek, dit gaat over mensenrechten.’ De frustratie is van zijn gezicht af te lezen.
In Malta ben je rood of blauw, Labour of Nationalist. ‘Politiek is voor ons als voetbal. Wat je partij ook doet, het blijft jouw partij. Al trappen ze je in je gezicht’, aldus een Maltese bankier aanwezig bij de protesten. Caruana Galizia bekritiseerde zo niet alleen politieke partijen, maar persoonlijke identiteit. Haar politieke kritiek werd om die reden grotendeels negatief ontvangen.
Onpartijdige informatie is zeldzaam. Degenen die een poging wagen riskeren hun leven, zoals Caruana Galizia. Het gat dat zij achterliet wordt gevuld door onafhankelijke onderzoeksjournalist Manuel Delia en online medium The Shift News.
Cami Applegren, activiste en journaliste bij The Shift News, legt het uit: ‘Iedereen heeft hen eigen media. Tv-zenders One en Net zijn verbonden aan de politieke partijen. Als je blauw bent kijk je blauw, als je rood bent kijk je rood.’ Ook kranten als de Times of Malta en Malta Independent worden beïnvloed door politieke aandeelhouders.
Maar twee jaar nadat Caruana Galizia is omgebracht eist Malta rechtvaardigheid. Een politieagent vertelt de mensen waar ze heen moeten voor het protest; hij volgt alles op Facebook. Onderzoeksjournalist Manuel Delia vatte het samen: ‘Dit is niet het begin van het einde. Dit is het einde van het begin.’
Comments